Alışkanlıklarını Değiştirerek Hayatına Yön Ver
Her sabah uyandığınızda bir önceki günden daha sağlıklı, daha bilgili ve daha zengin olma fikri kulağa nasıl geliyor?
Peki tüm bunları çok ufak bir emek karşılığında yapabileceğinizi söylesem?
Karnınız guruldadığı için mutfağa uğruyorsunuz ve masasındaki efsane çikolatalı keke gözünüz takılıyor. Siz keki mideye indirdikten sonra midenizin beyninize yolladığı tokluk sinyalinin yanında, şekerin ve dopaminin etkisi ile tüm vücudunuza mutluluk sinyalleri yayılıyor.
Ardından da zihniniz bu oluşan döngüyü kaydederek ileride sizin yararınıza kullanmak için saklıyor.
Bahsettiğim döngü tetikleme, davranış ve ödül dinamikleri ile çalışır. Karnımızın acıkması tetikleyici unsuru, keki yemek davranışı ve tokluk ve yanında gelen mutluluk ise ödülü temsil eder. İşte tam bu noktada işler birazcık kontrolümüzden çıkıp, zihnimiz bizim alehimize çalışabiliyor.
Bu döngünün tokluk ve nihayetinde mutluluk ile sonuçlandığını fark eden zihnimiz, mutsuz olduğumuz anlarda döngünün tetiğini değiştirerek bizi kek yemeye yönlendirip mutluluğa ulaştırmayı hedefliyor.
Yeni kurulan bu döngü ise yeteri kadar tekrarlandığı taktirde bir alışkanlık haline gelip hayatımıza yerleşiyor. İnsanların mutsuz olduklarında kendilerini abur cubura, çikolataya ve dondurmaya vermeleri büyük ölçüde bu yeni yapay döngüye alışmalarından kaynaklanır.
Gençlik yıllarında sigaraya başlamak da genelde benzer bir döngüye dayanır.
Gençler, reklamlardaki veya çevrelerindeki havalı bir insanın sigara içtiğini görürler. Havalı olmak için sigara içerler. Sonuçta da güya havalı olduklarını düşünüp iyi hissederler.
Zihnimiz ise sonuca odaklanıp sigara içmenin iyi hissettirdiğini öne süren alternatif döngüler oluşturur ve bağımlılığa doğru giden bir süreç başlatır.
Gençlere ufak bir not: Sigara içenler havalı değildir.
Sonuç olarak zihnimiz bizi mutlu etmeye çalışırken negatif alışkanlıklara yönelterek uzun dönemde obezite ve kanser gibi riskler ile karşı karşıya bırakabiliyor.
Şimdi ise itiraf zamanı.
Çocukluğumdan beri hayatımın bir parçası olan bilgisayar oyunu oynama alışkanlığımı daha doğrusu bağımlılığımı bırakmak için bahsettiğim yöntemi kendi üzerimde geçtiğimiz aylarda kullanmaya karar verdim.
Öncelikle beni oyun oynamaya iten şeyin sıkılmak, oyun oynamak ve vakit geçirmek döngüsü ile başladığını fark ettim. Vakit geçirirken de oyunlardan büyük zevk almaya başladım. Hani yapacak bir şeyiniz olmadığında durduk yere mutfağa gidip buzdolabını açarsınız ve yiyecek bir şeyler ararsınız ya. Oyun alışkanlığım da yıllar içinde sıkılma tetiğinden bağımsız bir şekilde, her fırsatta önemli işleri erteleyerek veya sorumluluklarımdan kaçarak kendime vakit yaratıp, bu vakti doldurmak ve eğlenmek için beni oyun oynamaya iten yeni bir döngünün eseriymiş.
Fazla oyun oynamanın bana zarar verdiğini fark edip sistemin nasıl çalıştığını anlayınca da çözüm üretmek çok daha kolay oldu. Son bir kaç aydır kendime vakit yaratıp oyun oynamak isteyip, bilgisayarın başına oturduğumda oyun açmak yerine animasyon programını açıyorum. İlk başta beni çok zorlasa da, uzun tekrarların ardından yeni bir yapay döngü oluşturarak, bu sayede video hazırlamayı merkeze koyduğum müthiş yararlı bir sistem kurdum.
Düzenli olarak içerik üretebilmeyi de bu kurduğum yeni sisteme borçluyum. Bir şekilde vakit yaratıyorum, animasyon hazırlıyorum ve zevk alarak vaktini değerlendiriyorum.
Hadi gelin bir tane ufak zararlı alışkanlığınızı şu anda değiştirelim. Akşam yatağa uzandıktan sonra elinize telefonu alıp saatlerce Instagram’da takılıyorsunuz değil mi? Hadi itiraf edin, ben de zamanında yapıyordum. Yataktayken uykunuzun olmadığını fark ettiğiniz bir gün yanı başınızdaki telefona uzanarak telefonda vakit geçirmeye başladınız, bir süre sonra da gece telefonda takılmak bir alışkanlık haline geldi.
Bundan sonra akşam yatağa uzandığınızda telefonu uzak bir köşeye bırakarak elinize bir kitap alın ve uykunuz gelene kadar kitap okumayı deneyin. Birkaç tekrarın ardından döngüdeki telefonu kitap ile takas edebileceğinizi fark edeceksiniz. Uzun tekrarların ardından ise haftada bir kitap bitirdiğiniz muazzam bir alışkanlığı hayatınıza katmış olacaksınız.
Peki bu videodan ne ders çıkardık?
Öncelikle kendinize vakit ayırın ve hayatınızdan çıkarmak istediğiniz negatif alışkanlıkların bir listesini yapın.
Alışkanlık dediğimiz şeyler anlattığım tetik, davranış ve ödül döngülerinin sıkça tekrarlanması ile oluşurlar. Negatif alışkanlıklardan kurtulmak için yapmanız gereken tek şey ise alışkanlıklarınızın altında yatan bu döngüleri net bir şekilde ortaya çıkarıp üzerlerinde doğru değişiklikleri yapmak.
Bu yöntemi uygulayarak negatif alışkanlıklarınızı değiştirip onlardan kurtulmak, pozitif alışkanlıklar edinmek ve hayatınıza adım adım yön vermek sizin elinizde.
Usanmadan yapılan hatalar, çıkarılan onlarca ders ve bu süreçte gelişen bakış açılarım. İşte size Yirmilerim…
Beni 3 dakikada tanımak için linke tıkla!
Aşağıdaki sosyal medya hesaplarımdan da maceralarımı takip edebilirsin 🙂
